Akcje vs. ETF. Sprawdź, które rozwiązanie wygra to starcie

Chcesz zainwestować na giełdzie, ale nie wiesz, jak i gdzie ulokować swoje oszczędności? Rozważasz wybór między akcjami a funduszami ETF? Posłuchaj, co mówią eksperci. Zobacz webinar "Akcje kontra fundusze ETF. Co wygrywa na giełdzie?"

O tym, jak akcje i fundusze ETF wypadają w starciu w trzech rundach: prostota rozwiązania, dopasowanie/elastyczność oraz koszty dowiesz się z najnowszego odcinka webinaru z cyklu "Taka wiedza to skarb".

Na pytania dziennikarza Wirtualnej Polski i Telewizji WP Patrycjusza Wyżgi odpowiadają: Michał Wojciechowski, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Rynków Regulowanych w Biurze maklerskim mBanku, który na giełdzie, wykorzystując różne style: od daytradera do inwestora pasywnego, inwestuje od 29 lat oraz Tomasz Mączka, wicedyrektor ds. sprzedaży w Biurze maklerskim mBanku, z rynkiem kapitałowym związany od 15 lat.

Webinar w skrócie

• (21:00) - Runda pierwsza: Prostota rozwiązania

• (32:30) - Runda druga: Koszty

• (41:10) - Runda trzecia: Perspektywa zysku/Ryzyko

Słowniczek pojęć

Fundusze ETF to gotowe koszyki np. akcji, obligacji, surowców. Dzięki temu, jednym zleceniem możesz zainwestować w branżę, region czy indeks giełdowy. Bez pracochłonnego wybierania pojedynczych składników do swojego portfela.

Wykresy

Odpowiedzi na pytania

W trakcie spotkania padło też wiele ważnych pytań na czacie. Przeczytajcie, co odpowiedzieli eksperci.

Jak odnieść planowany długi horyzont inwestycyjny do ETF, gdzie zalecany czas utrzymywania jest znacznie krótszy niż 5 lat?

W przypadku inwestowania zarówno w akcje, jak i fundusze ETF, zalecany czas inwestycji jest dłuższy, niż 5 lat. ETF to gotowy, zdywersyfikowany koszyk akcji, który jest bardziej odporny na ewentualne zmiany w gospodarce. W przypadku pojedynczych akcji mogą pojawić się nieprzewidziane sytuacje, które skłaniają do zmiany składu portfela.

Co to znaczy, że ETF-y naśladują indeksy? Jak to rozumieć i co warto wiedzieć, jeśli rozważa się inwestowanie oszczędności w ten sposób?

ETF naśladując indeks giełdowy, stara się skopiować jego zachowanie. Zarządzający funduszem ETF robią to najczęściej przez kupno akcji, które wchodzą w skład tego indeksu. Następnie dzielą portfel funduszu na jednostki, które są notowane na giełdzie. Inwestor indywidualny może dzięki temu nabyć za niewielkie pieniądze instrument, który w swej budowie jest odwzorowaniem składu głównego indeksu giełdowego.

Przykład. Aby kupić pakiety akcji, które odwzorują skład indeksu WIG20, trzeba dysponować kwotą ok. 200 tys. zł. Wykorzystując do tego ETF możemy to zrobić już za kwotę kilkudziesięciu złotych. Dzieje się tak dlatego, że emitent ETF kupił akcje z WIG20 za większe kwoty i podzielił portfel na jednostki ETF.

ETF-y są dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą rozpocząć swoją przygodę z giełdą, ale nie mają czasu i odpowiedniej wiedzy na samodzielne dobieranie spółek do portfela.

Kto zaleca czas utrzymania ETF?

Kilkuletni, a nawet dłuższy horyzont inwestycyjny wynika z cyklów giełdowych. Musimy mieć świadomość, że na giełdzie obserwujemy okresy spadku wartości akcji (bessy) oraz okresy stabilizacji. Jeśli trafimy na okres bessy, odrobienie strat może potrwać kilka lat. Dlatego inwestujmy pieniądze, których nie będziemy potrzebować przynajmniej przez 5-10 lat. Pozwoli to ograniczyć wpływ emocji w trudnych okresach bessy.

Czym ETF-y różnią się od funduszu inwestycyjnego?

ETF-y mają niższe opłaty za zarządzanie od funduszy aktywnie zarządzanych. Skład portfela ETF jest znany, bo odwzorowuje konkretny indeks giełdowy np. amerykański indeks 500 największych spółek. Fundusze inwestycyjne aktywnie zarządzane dobierają różne spółki do portfela. Decyzja jest po stronie zarządzającego, który w długim terminie stara się w ten sposób osiągnąć wynik lepszy od indeksu, do którego się porównuje.

Czy wszystkie ETF są funduszami pasywnymi i czy zawsze są dywidendy. Fundusze ETF syntetyczne i fizyczne – jaka jest między nimi różnica?

Zdarzają się ETF-y, które są zarządzane aktywnie np. dostosowują udziały instrumentów do zmieniającej się sytuacji na rynkach. Jednak większość ETF-ów pozwala pasywnie inwestować. Nie wymaga to angażowania czasu po stronie klienta na dostosowywanie składu portfela. ETF-y z tzw. replikacją fizyczną kupują akcje spółek z indeksu za zgromadzony kapitał. ETF-y z replikacją syntetyczną zawierają umowy z dostawcami instrumentów pochodnych (SWAP), którzy "dostarczają" im wynik indeksu. Może się to wiązać z dodatkowym ryzykiem dostawcy, ale też w niektórych przypadkach np. z korzyściami podatkowymi. Więcej informacji na temat różnic między ETF-ami znajdziesz np. na stronie mBanku.

Jaki jest minimalny próg wejścia w akcje, a jaki w ETF?

Nie ma minimalnego progu kupna/sprzedaży instrumentów na giełdzie. Teoretycznie można je kupić za cenę jednej akcji czy jednego ETF-u. Warto jednak pamiętać o minimalnych kosztach, np. prowizjach za kupno i sprzedaż.

Prowizje w Biurze maklerskim mBanku wynoszą:

– dla akcji i ETF na GPW – 0,39 proc., min. 5zł,

– dla akcji i ETF notowanych za granicą – 0,29 proc., min. 19 zł.

WIG20 od początku istnienia pozostaje w tym samym miejscu (poza okresowymi górkami i tak jak obecnie, dołkami) w porównaniu do np. SP500 czy chociażby DAX. Z czego to wynika i czy na GPW się to kiedyś zmieni?

Wpływ na to ma wiele czynników, zarówno ekonomicznych, jak i geopolitycznych. W indeksie WIG20 mamy np. duży udział spółek Skarbu Państwa. Zdecydowanie bardziej zdywersyfikowane, z udziałem sektora prywatnego, są indeksy amerykańskie.

Jak zacząć inwestycję w ETF-y? Czy ETF-y powinny zastąpić akcje w danym portfelu, a może powinno się dziś inwestować w jedno i drugie?

Nie ma prostej odpowiedzi na to pytanie. To zależy od indywidualnej tolerancji na ryzyko oraz oczekiwań dotyczących potencjalnych zysków. Na rynku są inwestorzy, którzy mają tylko akcje lub ETF, ale także inwestujący w oba rodzaje instrumentów. Na pewno warto dbać o dywersyfikację portfela, czyli rozłożenie pomiędzy nieskorelowane instrumenty. Przykładowo jeśli są to akcje, to najlepiej z różnych branż i różnych rynków (krajów pochodzenia).

Czy ETF-y można shortować (czyli sprzedawać krótko) w eMaklerze mBanku?

Nie możemy zawierać pozycji short na ETF, ale w ofercie mamy dostępne tzw. ETF-y short, czyli zarabiające na spadkach indeksów.

Czy ETF-y wypłacają dywidendy tak jak "spółki dywidendowe"?

Tak, ETF-y mogą wypłacać dywidendę od spółek wchodzących w skład indeksu, mamy wówczas do czynienia z jej dystrybucją. Są również ETF-y akumulujące dywidendę, które ponownie ją inwestują w akcje z indeksu. Powoduje to wzrost wartości jednostki ETF. Na rachunku inwestora nie pojawia się wtedy gotówka z dywidendy. Warto zauważyć, że od wypłaconej dywidendy trzeba zapłacić podatek. Więcej o różnicach między rodzajami ETFów w serii wideo Zrozumieć ETF-y.

Czy cena ETF-ów zależy od popytu na dany ETF (tak jak cena obligacji notowanych na giełdzie), czy cena ETF-u zależy tylko od ceny akcji wchodzących w skład indeksu, który ten ETF naśladuje?

Wycena ETF-u zależy od wyceny akcji wchodzących w skład indeksu, który naśladuje ETF. Natomiast cena na giełdzie może się lekko różnić od takiej wyceny. Wynika to z chwilowych wahań, które zależą od popytu i podaży na giełdzie. W dłuższym okresie cena będzie jednak oscylować wokół wyceny jednostki ETF. Dba o to animator, który wykorzystuje odchylenia od wyceny pojawiające się na rynku.

Co jest bardziej ryzykownym rozwiązaniem przy rekordowo wysokiej inflacji: akcje czy ETF-y?

Zarówno na rynku akcji, jak i ETF kapitał inwestora jest wystawiony na ryzyko i należy liczyć się z możliwością strat. Dodatkowe ryzyko może występować również w zależności od użycia akcji i ETF-ów. ETF inwestuje w zdywersyfikowany portfel akcji, dzięki temu jego ryzyko powinno być niższe niż w przypadku inwestycji w akcje jednej spółki. Trzeba jednak pamiętać, że na rynku są dostępne różne rodzaje ETF, dlatego zawsze trzeba sprawdzić w dokumentach ETF (np. KID), z jakim ryzykiem wiąże się wybrany przez nas fundusz.

Czy kupując ETF poza GPW, na zagranicznej giełdzie, ma znacznie wybór rezydencji podatkowej?

Rezydencja podmiotu tworzącego ETF ma znaczenie w kwestii podatkowej. Więcej na ten temat można przeczytać w dokumencie informacyjnym (KID) oraz w materiałach dostępnych na stronie.

Dlaczego nie mogę kupować ETF bezpośrednio z mojego konta dolarowego w mBanku?

ETF-y można kupić po aktywacji usługi maklerskiej w mBanku – eMakler. Rachunek eMakler jest prowadzony tylko w złotych.

Dlaczego indeks notowany na polskiej giełdzie ETFSP500 tak naprawdę nie odzwierciedla prawdziwego indeksu SP500? Gdy się spojrzy na wykresy, to widać spore różnice.

ETFSP500 odzwierciedla portfel akcji amerykańskich, które wchodzą w skład indeksu S&P500. Różnice w samych wykresach ETF i indeksie mogą wynikać z kilku czynników:

– ETF nie zabezpiecza ryzyka kursowego. Portfel akcji amerykańskich jest notowany w dolarach, a wykres ETF pokazuje zmiany w złotych. Dlatego jeśli np. indeks SP500 spadnie o 1 proc., a kurs USD/PLN wzrośnie o 1 proc. to wycena ETF w złotych się nie zmieni.

– kolejnym powodem może być płynność czyli liczba transakcji zawieranych na GPW. Na wykresie widzimy tylko ceny transakcyjne. Jeśli np. w ciągu sesji indeks S&P500 urósł 2 proc., ale na GPW na ETFSP500 nie zawarto żadnej transakcji, to na wykresie będziemy widzieli ceny z wczoraj. Będą one niższe o 2 proc. W ten sposób odniesiemy wrażenie, że ETFSP500 zachowuje się inaczej niż indeks.

Dla mało płynnych instrumentów ważna jest również tzw. głębokość rynku i wyceny ofert. Za to odpowiada animator, który w ciągu sesji wystawia zlecenia kupna i sprzedaży. W ten sposób "pilnuje" prawidłowej ceny, zgodnej z wyceną jednostek funduszu ETF.