Co zrobić, by na emeryturze żyć bez zmartwień natury finansowej? W trakcie niedawnego webinaru swoim doświadczeniem i poradami podzielili się eksperci zaproszeni do studia. Dziś natomiast idziemy o krok dalej i odpowiadamy na pytania samych widzów, którzy chcieli wiedzieć więcej o IKE i IKZE.
40 procent aktualnej pensji. Tyle wynieść ma przeciętna emerytura z ZUS-u dla osób, które w niedalekiej przyszłości ostatecznie zakończą swą działalność zawodową. Nie może więc dziwić, że wielu z nas szuka możliwości uniknięcia pogorszenia warunków życia po przejściu na emeryturę.
O sposobach skutecznego zabezpieczenia swojej przyszłości – na przykładzie Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) oraz Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) - rozmawialiśmy w trakcie naszego ostatniego webinaru z cyklu "Taka wiedza to skarb. Dla tych, którzy mają 100, 1000 lub 10 000 zł". Swoją wiedzą ekspercką z widzami dzielili się wtedy Bartosz Pawłowski, Chief Investment Officer bankowości prywatnej mBanku oraz Ignacy Morawski – główny ekonomista Pulsu Biznesu. W trakcie spotkania padło natomiast wiele interesujących pytań, na które odpowiadamy poniżej.
W pracy koncentruje się na alokacji aktywów, zarówno w zarządzaniu aktywami, jak i doradztwie inwestycyjnym. Przez prawie 10 lat pracował w Londynie, m.in. jako zarządzający w funduszu hedgingowym typu global macro Finisterre Capital. Wiceprezes CFA Society Poland.
Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. Znalazł się na liście najbardziej innowacyjnych osób w Europie Środkowej - New Europe 100 „Financial Times” i został wyróżniony przez ThinkTank jako jeden z 10 ekonomistów najbardziej słuchanych przez polski biznes. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
1. Inwestuję w IKZE, czy mogę równocześnie inwestować w IKE?
Można odkładać na IKE i IKZE jednocześnie. Jednak możesz mieć tylko jedno IKE i jedno IKZE w wybranej formie. To znaczy, że jeśli np. masz IKE fundusze w banku X, nie możesz założyć IKE maklerskiego ani w banku X, ani w żadnej innej instytucji.
2. W co inwestowane są pieniądze w IKE i IKZE?
IKE i IKZE to pieniądze, którymi zarządza klient. To Ty podejmujesz decyzję, czy inwestować (wybrać IKE fundusze, IKE maklerskie), czy oszczędzać (wybrać IKE rachunek oszczędnościowy). Jeśli wybierzesz rozwiązania inwestycyjne, również Ty decydujesz, co, kiedy i za ile kupić/sprzedać.
3. Czy w IKE i/lub IKZE mamy gwarantowany zysk (jaki %)? Czy istnieje możliwość straty?
IKE i IKZE to tak naprawdę rodzaj "opakowania" zakładającego odkładanie na emeryturę, pod którym mogą się "kryć" różne produkty. Wszystko zależy więc od tego, jaką formę wybierzemy. Jeśli będzie to np. IKE rachunek oszczędnościowy, możemy liczyć na niskie, ale pewne oprocentowanie. A jeśli IKE fundusze inwestycyjne – mamy szansę na większy zysk, ale też ryzyko straty, tak samo jak przy każdej inwestycji.
4. Czym się różni IKE od IKZE? Co się bardziej opłaca i jak to policzyć?
Każdy z tych produktów ma inne założenia, więc to zależy, co dla nas samych jest większą korzyścią.
Limity wpłat na IKE jest wyższy niż na IKZE, na IKE w 2021 r. to 15 777 zł. Największą korzyścią IKE jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie środków po ukończeniu 60 lat lub nabyciu praw emerytalnych w wieku 55 lat. Możesz zgromadzone pieniądze w całości lub części wypłacić wcześniej, jednak zyski będą objęte "podatkiem Belki".
Limity wpłat dla IKZE to 6310,88 (wszyscy) i 9466,20 (dla przedsiębiorców). Największą korzyścią IKZE, do tego nieodroczoną w czasie, jest odliczenie wpłacanej w danym roku kwoty od dochodu. Czyli Twój podatek dochodowy za rok 2021 może być mniejszy nawet o 2019,45 zł (dla stawki podatku 32% i wpłaty 6310,80 zł). Wypłata środków jest objęta zryczałtowanym podatkiem 10%, gdy następuje po 65. roku życia. Wcześniejsza wypłata jest możliwa, ale jedynie w całości i podlega opodatkowaniu.
Oba produkty zakładają dziedziczenie. Są to Twoje pieniądze, którymi samodzielnie zarządzasz.
5. Czy z IKZE możemy wyciągnąć pieniądze wcześniej? Jeśli tak, to czy musimy oddać zwrot z podatku?
Możesz wcześniej wypłacić zgromadzone środki, ale tylko w całości. Wypłacone środki podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT oraz "podatkiem Belki".
6. Czy przy rozbiciu kwoty w IKE 15 777zł na kilka rat, powiedzmy 4–6 wpłat rocznie, są nałożone na to jakieś opłaty? Czy lepiej wpłacać (jeśli jest taka możliwość) jednorazowo 15 777zł?
Wpłaty na IKE i IKZE nie wiążą się z dodatkowymi opłatami. Pieniądze możemy wpłacić jednorazowo lub np. systematycznie co miesiąc. Wszystko zależy od naszych chęci i możliwości finansowych.
7. Czy jeżeli otworzę rachunek maklerski w IKZE w tym roku, to czy mogę odliczyć tę kwotę od podatku, a dopiero np. w styczniu (bez pośpiechu) zdecydować, jakie produkty kupuję?
Tak, możesz wykorzystać limit wpłat z danego roku, a zainwestować później, w dowolnym momencie.
8. Czy mając 62 lata, mogę jeszcze skorzystać z IKE bądź IKZE?
Nie ma górnej granicy wieku, w którym można założyć IKE lub IKZE. Jeśli chcemy skorzystać z benefitów podatkowych, musimy tylko pamiętać o tym, że wpłaty powinny być dokonywane przez 5 lat.
9. Co się stanie ze środkami w IKZE, gdy mnie nagle zabraknie?
Środki zgromadzone na IKE i IKZE podlegają dziedziczeniu. Składając wniosek o każdy z tych produktów, wskazuje się potencjalnych spadkobierców.
10. IKE/IKZE czy po prostu lokata i budowanie własnego niezależnego kapitału?
Trudno stawiać na jednej szali produkty emerytalne i lokatę. W obecnej sytuacji gospodarczej zwracamy uwagę na możliwość pomnażania swoich oszczędności, którą dają produkty inwestycyjne. Dodatkowo warto pamiętać o korzyściach podatkowych, które nam przysługują, jeśli wybierzemy IKE czy IKZE.
11. Czy przy ryczałcie IKZE też daje jakiś zwrot?
Tak, analogicznie jak przy każdej innej formie opodatkowania. Wpłatę na IKZE w danym roku odliczasz od dochodu, wypełniając PIT.
12. Mam obecnie rachunek maklerski IKE w jednym z polskich banków. Planuję sprzedać wszystkie zakupione tam akcje i przenieś IKE do innej instytucji finansowej. Czy otrzymam PIT-8C przy likwidacji konta? Dostałem przez ten czas również nieopodatkowane dywidendy. Muszę sam policzyć cały należny podatek?
Można przenieść IKE z jednej instytucji finansowej do innej, korzystając z tzw. transferu. Ani wypłata transferowa, ani transfer między tymi samymi typami rachunków (IKE lub IKZE) nie generuje obowiązku podatkowego.
13. IKZE maklerskie w mBank dla niedoświadczonych inwestorów pozwala na inwestowanie w tzw. Tematy inwestycyjne. Czy tu można w ciemno inwestować to, co przelaliśmy na rachunek IKZE? W jakikolwiek temat? Czym się kierować, wybierając Temat inwestycyjny?
Nie polecamy inwestowania w ciemno w żaden produkt finansowy na giełdzie. Zawsze należy się zapoznać z jego budową, a przede wszystkim z ryzykiem. O ryzyku związanym z inwestowaniem w ETF-y opowiadamy m.in. w filmach dostępnych na stronie.
Wybierając Temat, a później ETF, który mu odpowiada, trzeba kierować się własną sytuacją, na którą składa się m.in. wiedza, podejście do ryzyka, skład portfela, wielkość oszczędności. Wybór samego Tematu również należy do klienta i zależy od podejścia do zjawisk, branż czy regionów, które określają Tematy.
14. Czy dziś opłacają się obligacje indeksowane inflacją? Plus dodatkowo, jeśli ubierze się je w IKE?
Obligacje inflacyjne to jeden ze sposobów inwestowania. Co do zasady dają one odsetki wyższe od inflacji, co czyni je bardzo popularnymi – zwłaszcza ostatnio. Wybierając ten produkt, należy jednak mieć świadomość, że w pierwszym roku oprocentowanie jest stałe i nie zależy od inflacji. W obecnych warunkach zatem w pierwszym roku otrzymamy odsetki zdecydowanie niższe od inflacji, acz ciągle nominalnie dodatnie.
15. Skąd mam wiedzieć, czy najlepszą inwestycją na kolejne lata jest Ameryka, która ma obecnie najwyższą stopę zwrotu, czy będące teraz na minusie srebro i biotechnologia?
To, co staramy się podkreślać zawsze w kontekście wyboru rozwiązania inwestycyjnego, to fakt, że nie warto szukać najlepszych okazji inwestycyjnych i lepiej nie inwestować wszystkiego w jeden wybrany produkt, jedną branżę czy region. Po pierwsze dlatego, że wtedy narażamy się na zmienność jednego rozwiązania. Po drugie szukanie najlepszej inwestycji jest czasochłonne i realnie możliwe tylko w niewielkim procencie przypadków, w dużej mierze jest kwestią szczęścia. Dlatego, żeby nie stawiać wszystkiego na jedną kartę i nie liczyć na szczęście, najlepiej inwestycję dywersyfikować. Czyli kupować produkty o różnym ryzyku, z różnych branż i regionów lub takie, które z założenia stanowią miks różnych rozwiązań.
16. Skoro ważna jest dywersyfikacja inwestycji, jaki jest najrozsądniejszy procentowo rozkład pomiędzy: mieszkaniem, działką, obligacjami, akcjami, crypto etc.?
To zależy od osobistych okoliczności. Zwracamy uwagę, że dla wielu osób nieruchomości stanowią już bardzo dużą część majątku – zwłaszcza jeśli dopiero zaczyna się inwestować na rynku kapitałowym. Jeśli chodzi o podział akcje-obligacje, to zasada jest taka, że im dłuższy horyzont inwestycyjny, tym więcej może być w portfelu akcji. W przypadku inwestycji emerytalnych zaczynać powinno się zatem od relatywnie wysokiego udziału akcji, który będziemy stopniowo zmniejszać w miarę zbliżania się do wieku emerytalnego. Kryptowaluty to niezwykle zmienne aktywo, które dodatkowo nie znajduje się w regulowanym obrocie. Oznacza to, że początkujący (ale nie tylko!) inwestorzy powinni być niezwykle ostrożni w tym zakresie. Generalnie nie sugerujemy, aby traktować kryptowalut na równi z innymi klasami aktywów.
17. Czym się różni PPK od PPE?
Zarówno PPK (Pracownicze Plany Kapitałowe), jak i PPE (Pracownicze Plany Emerytalne) pozwalają na odkładanie na emeryturę.
PPE to program, który nie jest obowiązkowy dla pracodawcy. Inaczej jest z PPK – jest obowiązkowe dla pracodawców, którzy zatrudniają określoną liczbę pracowników. Pracownicy mają dowolność w przystąpieniu do programów. Z PPK skorzystać mogą tylko pracownicy zatrudnieni na etat. Do PPE mogą przystąpić pracownicy zatrudnieni na innych umowach, od których są odprowadzane składki na ZUS.
18. Co z PPK, jeśli w tej chwili jest się na etacie, a za jakiś czas będzie się na własnej działalności? Co z pieniędzmi zgromadzonymi do tej pory??
PPK to są prywatne środki, więc nic się z nimi nie stanie po tym, jak przestaniemy pracować na etacie.
Nota prawna
To nie jest oferta. mBank S.A. nie ponosi odpowiedzialności za stosowanie w praktyce informacji objętych powyższym materiałem. Materiał niniejszy ma charakter informacyjno – marketingowy i nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Niniejszy webinar i informacje na nim uzyskane nie stanowią jakiejkolwiek rekomendacji ani porady, w szczególności porady inwestycyjnej, nie stanowią również oferty. Organizatorem webinaru jest Wirtualna Polska Media S.A. z siedzibą w Warszawie, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy pod numerem 0000580004, posiadająca numer identyfikacji podatkowej NIP 5272645593 oraz numer REGON 142742958, o kapitale zakładowym w wysokości 320 005 950,00 zł wpłaconym w całości. Partnerem webinarów jest mBank S.A. mBank S.A. nie ponosi odpowiedzialności za informacje przekazywane przez Wirtualna Polska Media S.A. z siedzibą w Warszawie.
Pamiętaj, że inwestowanie w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem i nie gwarantuje realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Powinieneś liczyć się z możliwością utraty przynajmniej części zainwestowanych środków. Musisz wiedzieć, że mBank S.A. nie ponosi odpowiedzialności za decyzje Klientów związane z inwestowaniem w instrumenty finansowe. Instrumenty finansowe nie są depozytem bankowym. Wartość zakupionych instrumentów finansowych może się zmieniać wraz ze zmianą sytuacji na rynkach finansowych. W konsekwencji, dochód z zainwestowanych środków może ulec zwiększeniu lub zmniejszeniu, a w przypadku instrumentów pochodnych strata może przekroczyć wysokość zainwestowanego kapitału. W przypadku instrumentów finansowych notowanych w innej walucie niż polski złoty wartość Twoich inwestycji może ulec zmianie wskutek zmian kursu walutowego. Potencjalne korzyści z Twoich inwestycji pomniejszą się o pobierane podatki i opłaty wynikające z przepisów prawa, taryf opłat i prowizji oraz regulaminów. Gdy podejmujesz jakąkolwiek decyzję inwestycyjną, powinieneś kierować się własną oceną sytuacji faktycznej i prawnej.
Pamiętaj, aby szczegółowo zapoznać się z opisem czynników ryzyka, specyfikacją danego instrumentu, regulaminami, opłatami i informacjami zawartymi w innych dokumentach związanych ze świadczeniem usług przez mBank S.A. znajdujących się na stronie internetowej: www.mBank.pl/indywidualny/inwestycje/gielda/emakler/ i https://www.mBank.pl/indywidualny/inwestycje/fundusze/ supermarket-funduszy-inwestycyjnych/, oraz rozważyć, czy dany instrument jest dla Ciebie odpowiedni zgodnie z własną wiedzą, doświadczeniem w inwestowaniu oraz sytuacją finansową.
Aby skorzystać z usługi eMakler w Biurze maklerskim mBanku lub usługi przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, należy posiadać rachunek bankowy prowadzony przez mBank S.A.
W związku z czym, usługi te stanowią sprzedaż wiązaną z rachunkiem bankowym, w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, Informacje na temat kosztów związanych z usługami bankowymi i inwestycyjnymi dostępne są w taryfach opłat i prowizji dla właściwych usług bankowych.
Materiał pochodzi od spółki mBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-850), przy ul. Prostej 18 (prowadzącej działalność maklerską poprzez wyodrębnioną jednostkę organizacyjną - Biuro maklerskie), nadzorowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Niektóre elementy serwisu mogą niepoprawnie wyświetlać się w Twojej wersji przeglądarki. Aby w pełni cieszyć się z użytkowania serwisu zaktualizuj przeglądarkę lub zmień ją na jedną z następujących: Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Edge, Safari
